مرزهای آتش افروز بلوچستان،، بسیاری از قبایل و فامیلهای بلوچ بین سه کشور پاکستان، ایران، افغانستان تقسیم بوده جدا ساختن آنها از همدیگر چون ربودن کودک از آغوش مادرش است!

در گوشه و کنار جهان؛ از قلب چین گرفته تا کناره‫های هند و کشمیر تا مرزهای ترکیه، آرامگاههای برخی از صوفیان زنده دل رهگذری را می‫یابی که به اسبابی گوناگون چون قتل و غارت مغولها، دیکتاتوری صفوی شیعه، و یا عشق دعوت بسوی ایمان آنها را از خانه و دیارشان بدین کرانه‫های دور دست آورده است. نه مرزبانی بوده تا جلوی راهشان را بگیرد و نه مرزهای فولادی که سد راه کوچشان گردد!

جهان غرب با ابتکارات سیاسی و فنهای مدیریت نوین در تلاش است از هر روزنه امیدی برای برداشتن مرزهای جغرافیایی، و تنگ کردن دایره مفهوم کشور در فضای سیاسی و تنفیذی استفاده کند. آنها درک کرده‫اند شیوه اداره مملکت در چهار دیواری مرزها فضای حرکت اقتصاد و فرهنگ و حتی سیاست را بسیار تنگ می‫گرداند.

ترکیه از جمله کشورهای جهان سوم این واقعیت را درک کرده، در مدت زمان بسیار کوتاهی اجراءات ویزا را با بیش از 71 کشور جهان برداشت. البته بهای شهروندی در ترکیه بسیار بالاست، بطوری که هر شهروند ترکی به مجرد بازنشسته شدن صاحب گذرنامه دیپلوماسی می‫شود تا بتواند به تمام کشورهای جهان بدون روادید یا ویزا سفر کند!

نظری کوتاه به لغو ویزا در بین کشورهای جهان، بیانگر تنگ نظری و سوء مدیریت و عدم درایت و کفایت سردمداران کشور ماست!

براساس رتبه بندی موسسه هادلی برای سال 2008، شهروندان دانمارک، فنلاند، ایرلند و پرتغال دارای بیشترین آزادی های سفر هستند به نحوی که می توانند آزادانه به 157 کشور (برای دانمارک) و 156 کشور (برای فنلاند، ایرلند و پرتغال) جهان سفر کنند.

در مقابل افغانستان، عراق، ایران، پاکستان و کره شمالی در قعر جدول این رتبه بندی قرار دارند. در این میان ایرانی ها مشترکاً با پاکستانی ها از توان سفر به 25 کشور جهان بدون ویزا برخوردار هستند که از این نظر بالاتر از عراقی ها (23 کشور) و افغان ها(22 کشور) در رتبه 87 جهانی قرار گرفته اند.

سران کشور عزیزمان که در برجهای عاجی تهران بسر می‫برند، و از وضع اقتصادی سیاسی و امنیتی مرزهای کشور بکلی بیگانه بوده، در جهل مرکبی از بافت بومی مناطق مرز نشین غوطه ورند. از مدت زمان مدیدی در پی برپایی دیواری عازل چون دیوار فولادی که اسرائیل را از مناطق فلسطین نشین جدا می‫کند بودند. ولی فساد اداری و بالا کشیدن هزینه‫های اجرایی توسط مسئولین همان بدی بود که خیر منطقه در آن نهفته بود.

پس از بیش از دو دهه کار و هزینه هنگفت امروز این دیوار تا حدود زیادی برپا شده است. مرز 987 کیلومتری ایران و پاکستان که دو منطقه بلوچستان شرقی و غربی را از هم جدا می‫کند در مناطقی با دیواری بلند و سترگ، و در مناطقی دیگر با چاله 5 در 7 متری، و در مواردی با سیم خاردار به کلی بسته شده است.

اولا سران عاج نشین مملکت در تهران از وضع فلاکت بار اقتصاد در بلوچستان به کلی غافلند. منطقه‫ای که در فقر و بدبختی و عقب‫ماندگی با بسیاری از مناطق کشورهای فقیر آفریقا در رقابت است!

دوما این مدیران بی‫درایت از تصور بافت منطقه نیز بکلی دورند؛ اینها نمی‫دانند که نیمی از بلوچهای ساکن کراچی مثلا ایرانی تبارند! و هزارها بلوچ دو طرف مرز با هم روابط اجتماعی بسیار نزدیکی دارند. آمار خانواده‫هایی که پدر بلوچ ایرانی و مادر بلوچ پاکستانی یا بر عکس باشد رقم بسیار بالایی است. هیچ بلوچی در طرفی از مرز نیست که با آنسوی مرز روابط فامیلی نداشته باشد. بسیاری از قبایل و فامیلهای بلوچ بین سه کشور پاکستان، ایران، افغانستان تقسیم بوده جدا ساختن آنها از همدیگر چون ربودن کودک از آغوش مادرش است!

شاید مرز سازان بی‫کفایت با چشمان خود دیده باشند روستاهایی که مرز جغرافیایی از وسط آنها گذشته، تنور مشترکشان را به یکی از دو کشور ایران و پاکستان داده، نه تنها نیمی از فامیل را از تنور محروم ساخته، بلکه چه بسا مردها را از دیدن زنهایشان و کودکان را از آغوش مهر مادر ربوده است!

شاید این دولتمردان بی درایت خطورت این سیاست خود را در حال حاضر درک نکنند. ولی این طلسم سیاسی‫ای که پدر را از فرزندانش، و مادر را از جگر گوشه‫هایش جدا کرده، به رابطه بسیار صمیمی و بافت اجتماعی بسیار قوی بلوچهایی که چون آتشفشان تفتان خاموش به نظر می‫آیند خنجر زده، بدون شک در مدت زمان کوتاهی آنها را از آتشفشان نیمه فعال به سلاحی خطرناکتر از بمب هسته‫ای تبدیل خواهد کرد.

بلوچها بطور عموم ملتی بسیار نرم‫خو و در لطافت چون نسیم صبحگاهی و در کرم و سخاوت بیشتر به دریایی آرام می‫مانند. ولی هرگاه گردبادهای نادان سعی کنند با زور بازو خود را بر آنها تحمیل کنند. موجهای هولناک بلوچان سونامی بسیار وحشتناکی ببار خواهد آورد. اگر دولتمردان بی‫درایت و غافل تهران که ناشیانه با دم شیر بازی می‫کنند واقعیت منطقه را درک نکنند بزودی بلوچستان شاهد قدرت گرفتن حرکتهای تجزیه طلبانه شده می‫تواند تمامی کشور را به آتش کشیده، همه میهن عزیزمان را در داغ فقر و ناامنیتی با خود همکلاس سازد.

دکتر سعید محمدی – زاهدان